HELAL BELGESİ NEDİR?
Tüketici davranışları üzerine yapılan araştırmalar, tüketici tercihlerinin dini hassasiyetlere göre değiştiğini göstermiştir. Bu konuda dini kurallar, tüketici davranışlarını etkileyen önemli faktörlerdir. Müslüman tüketiciler, her zaman İslami anlayış ve kurallara uygun üretilen ürünleri talep etmektedir. Dolayısıyla ürünlerin İslam ülkelerindeki dolaşımda olmasında hijyenik kriterlere ek olarak İslami kurallara uygunluk da büyük bir önem taşır.
Bu noktada ürünlerin İslami açıdan helal sayılması gerekir. Helal belgesi / sertifikası ise gerekli yeterliliklerin karşılanması konusunda son derece önemli bir kriterdir. Bu yazımızda Helal belgesi ile ilgili merak edilen konulara yer verdik. Helal belgesi hakkında ayrıntılı bilgileri 7 soru ve cevap ile almak için yazımızın devamını takip edebilirsiniz.
Helal Belgesi / Sertifikası Ne Demek?
HELAL BELGESİ , Müslüman nüfusa pazarlanan ürün ve hizmetlerin İslam hukukunun gerekliliklerini karşıladığını garanti eden bir belgedir. Uyum sağlandığında bu ürün ve hizmetler Müslümanlar tarafından tüketime uygun kabul edilir.
Helal belgelendirme sürecinde ürünlerin kalite ve özelliklerinin İslam Konseyi tarafından belirtilen anlayışlara uygun olması gerekmektedir. Helal sayılabilecek sayısız ürün varken, bu sertifika esas olarak et, süt, konserve ve bazı katkı maddelerine yöneliktir. Dolayısıyla İslami ülke pazarlarında ürünlerin yer alması ve İslam Hukukuna uygun bir şekilde tüketicilere ulaşması için Helal belgesine ihtiyaç vardır. Helal belgesi, ISO ve HACCP kurallarına uyumlu olmalıdır.
Helal belgesini hangi kurum verir?
Helal Belgesi, İslam Ülkeleri Standardizasyon ve Metroloji Enstitüsü tarafından yayınlanır. Belgeyi veren kurum ise Türk Standartları Enstitüsü dür. TSE uzmanları, üretim yerinde birtakım incelemelerde bulunur ve standartların gerekliliklerini karşıladıklarının tespiti yapılır. İşetme/firmalar, ilgili standart ve kurallara uyum sağlıyorlarsa Helal Belgesi verilir. Helal Belgesi ile ilgili çalışmalar, Helal Akreditasyon Kurumu (HAK) tarafından da yürütülmektedir.Tabiki eskiden denetimli helal belgesi veren tek yetkili merci TSE iken artık Hak Kurumunun yetkilendirdiği Özel belgelendirme kuruluşları aracılığı ile de HAK helal belgelendirme hizmeti verilmektedir.Helal için sistem desteği ya da denetime girmeden önce danışmanlık desteği için bizim gibi danışmanlarla iletişime geçebilir süreci biraz daha hızlı tamamlayabilirsiniz.Bu konuda uzman ve profesyonel hizmet için CORRECT Danışmanlık en doğru adreslerdendir.
Helal sertifikası şartları Neler?
- İlk olarak ürünler İslami kurallar dikkate alınarak üretilmeli ve tüketilmelidir.
- Ürün/servisler, TS OIC/SMIIC 1: 2011 Helal Gıda Genel Kılavuzu standardına göre hazırlanan kurallara uygun olmalıdır.
- Üretim ortamı, ürün içeriği, kaynağı, etiket-içerik tutarlılığı beklenti ve standartları karşılamalıdır.
- Gıdalar üretim, ambalajlama, nakil, depolama, sunum ve tedarik zincirinde güvenilir beslenme imkânları sunmalıdır.
- Standartlar ölçeğinde güvenilir ve resmi bir belgelendirme mekanizması oluşturulmalıdır.
Helal Sertifikası neleri kapsar?
Helal sertifikası, genel olarak gıda ürünleri ve gıda servisleri ile ilgilidir. Fakat sertifikasyonun alanı yalnızca gıda zinciriyle sınırlı değildir. Helal belgesi kozmetik, ulaşım ve enerji gibi alanları da kapsayan bir anlayışa sahiptir. Helal belgesi, genel olarak ürün ve hizmet üretiminde güvenlik standardıdır. Bu standart, sürecin her aşamasında İslami inanç ve değerler bütününe saygılı olmayı gerektiren kurallardan oluşur. Örneğin bu standardın karşılanması için kırmızı etin sadece hijyenik olması yeterli değildir. Aynı zamanda İslami açıdan helal sayılması da gerekmektedir. Bu kriterin karşılanması için ek şartlar öne sürülebilir.
Helal sertifikasyonu yenilenebilir enerji kaynakları, turizm faaliyetleri, tarımsal uygulamalar ve ulaşım gibi gıda dışı sahalarda da geçerli olabilir. Özellikle müşteri istekleri ve global rekabet sebebiyle turizm alanında helal sertifikasına olan gereksinimde artış gözlenmektedir.
ISO ile Helal belgesi arasında bağ var mı?
Evet,ISO standardı ve Helal belgesi arasında birbirini tamamlayan bir bağ vardır. Hem ISO hem de Helal belgesi, güvenli ürün anlayışından hareketle sağlıklı bir sistem yaklaşımı temeline dayanır. Bu açıdan baktığımızda hijyen ve sağlık açısından her iki standart da aynı amaca hizmet eder. Fakat Helal belgesi, İslami kuralların da üretim/tüketim sürecine dahil olmasıyla ISO dan ayrılır. Diğer yandan bir firmanın Helal belgesi alması için yönetim anlayışında ISO standartlarına uyum sağlamalıdır. Bu uyum sağlamak için de ISO 22000 belgesine sahip olmalıdır. Dolayısıyla Helal Belgesi, ISO 22000 standardına uyumlu bir şekilde çalışmalarını gerçekleştiren firma/şirketlere verilir.
Hangi ürünlerde helal sertifikası var (örnekler)?
Süt, yoğurt, ayran, kaymak gibi ürünler helal sertifikası taşıyabilir. Aynı zamanda tereyağı, krema, peynir çeşitleriyle birlikte et ürünleri de Helal belgesine sahip olabilir. Ayrıca deterjan, yağ/kireç çözücü, şampuan, sabun, diş macunu, çamaşır suyu gibi materyal ve temizlik ürünleri de helal belgesi alabilir. Bununla birlikte kişisel bakım ürünü, lojistik, proses makineleri ve ekipmanları gibi sektörlerde faaliyet gösteren firmalar da Helal belgesine sahip olabilir.
Sonuç Olarak
Helal belgesi, herkesin güvenli ve hijyenik gıda ürünleri ve hizmetlerden yararlanmasını sağlar. Aynı zamanda ürünlerin İslam Hukukuna ve İslami kurallara uygunluğunu denetler. Bir dizi standardizasyon ilkelerine bağlılığı esas kalan Helal Sertifikası, ülkemizde ve diğer İslam ülkelerinde işletmelere ciddi avantajlar sunar. Başarılı ve uzun vadeli organizasyonların sürdürülebilirliği için atılacak önemli adımlardan biridir.
Dünyada yaşayan yaklaşık 1,8 milyar Müslüman nüfusun helal ürün ve hizmetlerin belgelendirmesine ilişkin ilgi ve talebi giderek artmaktadır. Helal sertifikası üreticiler ve tüketiciler açısından güven temin eden bir kalite sistemidir. Temelinde hijyenik, sağlıklı, kaliteli ve güvenilir üretim vardır.
Öte yandan tüketicilerin dini inançları da satın alma tercihlerini etkileyen bir etkendir. Müslüman tüketiciler helal ürünleri tercih ederek kendi dini inançlarına uygun bir yaşam sürmektedirler. Müslüman olmayan tüketiciler ise helal ürünleri tercih ederek güvenilir ve sağlıklı ürüne erişebilmektedirler. Helal Belge/Sertifika/Logo ile işaretlenen ürünler tüketicilerin tercihleri açısından büyük kolaylık sağlamaktadır.
Helal gıda ile ilgili yapılan araştırmalar sonucunda tüketicilerde güçlü bir karşılığı olduğu anlaşılmıştır. Çeşitli ülkelerde ve ülkemizin farklı illerinde uygulanan anket çalışmalarına göre tüketicilerin piyasada bulunan ürünler içerisinde helal gıda etiketli ürünlere daha fazla güvendiği ve tercih ettiği tespit edilmiştir. Ürünlerin satın alınma durumlarını etkileyen faktörlerin araştırıldığı bir çalışmaya göre de ürünün helal logolu olmasının ISO standartları olmasından daha önemli bir tercih sebebi olduğu belirtilmiştir.
Üreticiler açısından ise helal gıda sertifikası; tüketicilerin güveninin kazanılması, daha kaliteli ve güvenli bir üretim sürecinin oluşturulması ve sürekli denetlenmesi, global pazarda yer edinilmesi ve rekabet gücünün korunması açılarından faydalı bir süreç olacaktır. Ayrıca helal sertifikası üreticilere kamu kurumları ve özel sektördeki çalışma alanlarında prestijli bir çalışma önceliği sunmaktadır.
Hali hazırda dünya pazarına güvenilir ürünlerle girilmesi, Türk Malı ibareli ürünlerin itibar kazanması ve helal belgeli ürünlere yönelik tüketici güveninin artırılabilmesini teminen yapılan çalışmalar neticesinde Helal Akreditasyon Kurumu (HAK) tarafından akredite edilmiş kurum,kuruluşlarca düzenlenen helal belgeleri, Ticaret Bakanlığı tarafından verilen destekler kapsamına alınmıştır. Ticaret Bakanlığı tarafından yayımlanan 2014/8 sayılı Pazara Giriş Belgelerinin Desteklenmesine İlişkin Karar ekinde yer alan Destek Kapsamındaki Pazara Giriş Belgeleri listesinde yapılan güncelleme sonucunda, sadece HAK tarafından akredite edilmiş belgelendirme kuruluşları tarafından düzenlenen helal belgeleri destek kapsamında değerlendirilecektir
HELAL BELGELENDİRME SÜRECİ
Helal Akreditasyon Kurumu, Türkiye de helal uygunluk değerlendirme kuruluşlarını akredite etmek üzere yetkili tek kurum olup, başka hiçbir tüzel ya da gerçek kişi Helal Akreditasyon Kurumunun görev alanına giren hususlarda faaliyette bulunamaz, helal uygunluk değerlendirme kuruluşlarını akredite edemez, helal akreditasyonla ilgili doğrudan veya dolaylı olarak hizmet sunumuna yönelik beyanda bulunamaz. CORRECT DANIŞMANLIK yürütmüş olduğu Helal Belgelendirmesi danışmanlık süreçlerini akreditasyon yetkisi aldığı HELAL AKREDİTESYON KURUMU tarafından belirlenen kurallara ve TS OIC/SMIIC 2:2019 standardı ilkelerine göre hareket eden Belgelendirme kuruluşu ile ortak yürütmektedir.
Helal Belgelendirme süreci;CORRECT DANIŞMANLIĞA başvuru yapan müşteri kuruluşların ürünlerinin/hizmetlerinin veya yönetim sisteminin OIC/SMIIC 1:2019 standardına uygun koşullarda üretilmesinin/yerine getirilmesinin denetlenerek doğrulandığı ve uygun koşulların sağlanması durumlarında yapılan bir belgelendirme sürecidir.
Correct Helal Belgelendirme süreci aşağıdaki adımlar ile özetlenebilir.
- Belgelendirme Başvurusunun Alınması
- Başvurunun Gözden Geçirilmesi ve Onaylanması
- Belgelendirme Teklifinin Verilmesi
- Belgelendirme Sözleşmesinin İmzalanması
- Denetim Planlama ve Hazırlık
- Aşama 1 Denetimi
- Aşama 2 Denetimi
- Düzeltme ve Düzeltici Faaliyetlerin Tamamlanması
- Belgelendirme Kararının Verilmesi
- Helal Sertifikanın Basılması ve Duyurulması